Lompat ke isi

Titanium dioksida: Perbedaan antara revisi

Dari Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas
Konten dihapus Konten ditambahkan
JThorneBOT (bicara | kontrib)
→‎Pranala luar: clean up, replaced: [[Category: → [[Kategori:
InternetArchiveBot (bicara | kontrib)
Add 1 book for Wikipedia:Pemastian (20240109)) #IABot (v2.0.9.5) (GreenC bot
 
(13 revisi perantara oleh 10 pengguna tidak ditampilkan)
Baris 1: Baris 1:
{{chembox
'''Titanium dioksida''', juga dikenal sebagai '''titanium(IV) oksida''' atau '''titania''', adalah oksida titanium yang terjadi secara lami, dengan rumus kimia TiO2. Bila digunakan sebagai pigmen, disebut titanium putih, Pigment White 6 (PW6), atau CI 77891. Umumnya oksida ini bersumber dari ilmenite, rutile dan anatase. Titanium dioksida memiliki aplikasi yang luas, dari cat sampai tabir surya hingga pewarna makanan. Bila digunakan sebagai pewarna makanan, ia memiliki E number, yaitu E171.
| Verifiedfields = changed
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 476992554
| Name = Titanium dioksida
| ImageFile = Titanium(IV)_oxide.jpg
| ImageSize =
| ImageName = Titanium(IV) oksida
| ImageFile1 = Rutile-unit-cell-3D-balls.png
| ImageSize1 =
| ImageName1 = Sel penyusun titanium dioksida
| IUPACName = Titanium dioksida<br />Titanium(IV) oksida
| OtherNames = Titania<br/>[[Rutil]]<br/>[[Anatase]]<br/>[[Brukit]]
|Section1={{Chembox Identifiers
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 24256
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = 15FIX9V2JP
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|changed|EBI}}
| ChEMBL = 1201136
| InChI = 1/2O.Ti/rO2Ti/c1-3-2
| InChIKey = GWEVSGVZZGPLCZ-TYTSCOISAW
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 32234
| SMILES = O=[Ti]=O
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/2O.Ti
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = GWEVSGVZZGPLCZ-UHFFFAOYSA-N
| CASNo = 13463-67-7
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| PubChem = 26042
| RTECS = XR2775000
| KEGG_Ref = {{keggcite|changed|kegg}}
| KEGG = C13409
}}
|Section2={{Chembox Properties
| Formula = {{chem|TiO|2}}
| MolarMass = 79,866 g/mol
| Appearance = Putih padat
| Odor = Tidak berbau
| Density = 4,23 g/cm<sup>3</sup> (rutil)
3,78 g/cm<sup>3</sup> (anatase)
| MeltingPtC = 1843
| BoilingPtC = 2972
| Solubility = Tidak larut air
| BandGap = 3,05 eV (rutil)<ref name=Nowotny>{{cite book |title=Oxide Semiconductors for Solar Energy Conversion: Titanium Dioxide |last=Nowotny |first=Janusz |date=2011 |publisher=CRC Press |isbn=9781439848395 |page=156 |url=https://books.google.com/books?id=AlTVUs3IlEwC&pg=PA156}}</ref>
| RefractIndex = 2,488 (anatase) <br> 2,583 (brookite) <br> 2,609 (rutil)
| MagSus = +5,9·10<sup>−6</sup> cm<sup>3</sup>/mol
}}
|Section4={{Chembox Thermochemistry
| DeltaHf = −945&nbsp;kJ·mol<sup>−1</sup><ref name=b1>{{cite book| author = Zumdahl, Steven S.|title =Chemical Principles, Edisi Ke-6| url = https://archive.org/details/chemicalprincipl0000zumd_u9g0| publisher = Houghton Mifflin Company| year = 2009| isbn = 0-618-94690-X|page=A23}}</ref>
| Entropy = 50&nbsp;J·mol<sup>−1</sup>·K<sup>−1</sup><ref name=b1/>
}}
|Section7={{Chembox Hazards
| ExternalSDS = [http://www.inchem.org/documents/icsc/icsc/eics0338.htm ICSC 0338]
| EUClass = Tidak terdaftar
| NFPA-H = 1
| NFPA-F = 0
| NFPA-R = 0
| NFPA-S =
| FlashPt = Tidak mudah terbakar
| IDLH = Ca [5000 mg/m<sup>3</sup>]
| REL = Ca
| PEL = TWA 15 mg/m<sup>3</sup>
}}
|Section8={{Chembox Related
| OtherAnions =
| OtherCations = [[Zirkonium dioksida]]<br/>[[Hafnium dioksida]]
| OtherFunction = [[Titanium(II) oksida]]<br/>[[Titanium(III) oksida]]<br/>[[Titanium(III,IV) oksida]]
| OtherFunction_label = [[titanium]] [[oksida]]
| OtherCompounds = [[Asam titanium]]
}}
}}
'''Titanium(IV) Oksida''', disebut juga T'''itanium Dioksida''' atau '''titania''', adalah [[oksida]] [[titanium]] yang muncul secara alami dengan rumus kimia {{chem|TiO|2}}. Umumnya, senyawa ini didapat dari [[ilmenit]], [[rutil]], dan [[anatase]]. Titanium dioksida dimanfaatkan secara luas untuk berbagai keperluan seperti [[cat]], [[pelindung sinar matahari]], dan [[pewarna makanan]]. Apabila digunakan sebagai [[pigmen]], senyawa ini disebut '''putih titanium''', '''Pigment White 6 (PW6)''', atau '''[[Indeks Warna Internasional|CI 77891]]'''. Adapun sebagai pewarna makanan, senyawa ini memiliki [[nomor E]] E171. Pada tahun [[2014]], senyawa ini diproduksi sebanyak lebih dari 9 juta metrik ton di seluruh belahan dunia.<ref>[http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/titanium/myb1-2014-titan.pdf "Titanium"] dalam ''2014 Minerals Yearbook'', US Geological Survey.</ref><ref>{{Cite web|url=http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/mcs/2015/mcs2015.pdf|title=Mineral Commodity Summaries, 2015|last=|first=|date=|website=US Geological Survey|publisher=US Geological Survey 2015|access-date=}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/mcs/2016/mcs2016.pdf|title=Mineral Commodity Summaries, January 2016|last=|first=|date=|website=US Geological Survey|publisher=US Geological Survey 2016|access-date=}}</ref>


== Referensi ==
Nama IUPAC-nya Titanium dioksida, Titanium(IV) oksida; nama lainnya Titania, Rutile, Anatase, dan Brookite.
{{reflist}}


==Pranala luar==
== Pranala luar ==
*[http://www.inchem.org/documents/icsc/icsc/eics0338.htm International Chemical Safety Card 0338]
* [http://www.inchem.org/documents/icsc/icsc/eics0338.htm International Chemical Safety Card 0338]
*{{cite web|title=Nano-Oxides, Inc. – Nano Powders, LEGIT information on Titanium Dioxide TiO<sub>2</sub>|work=www.nano-oxides.com|url=http://www.nano-oxides.com/pdf/TiO2_Brochure.pdf|accessdate=November 2008}}
*[http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0617.html NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards]
*[http://www.tio2.cn/News/ShowInfo.aspx?ID=911 The Largest Tio2 Distributor in China Interview with Chairman Yang Tao by ICOAT.CC.]
*[http://news.bbc.co.uk/1/hi/health/2162248.stm "Fresh doubt over America map", ''bbc.co.uk'', 30 July 2002]
*[http://www.ccohs.ca/headlines/text186.html Titanium Dioxide Classified as Possibly Carcinogenic to Humans, 2007] (if inhaled as a powder)
*[http://web.archive.org/web/20070112210620/http://www.threebond.co.jp/en/technical/technicalnews/pdf/tech62.pdf A description of TiO<sub>2</sub> photocatalysis]
*[http://ruby.colorado.edu/~smyth/min/tio2.html Crystal structures of the three forms of TiO<sub>2</sub>]
*[http://web.archive.org/web/20061123013542/http://www.iht.com/articles/2006/11/22/news/smog.php "Architecture in Italy goes green", Elisabetta Povoledo, ''International Herald Tribune'', November 22, 2006]
*[http://www.businessweek.com/innovate/content/nov2006/id20061108_116412.htm?campaign_id=bier_innv.g3a.rss1109c "A Concrete Step Toward Cleaner Air", Bruno Giussani, ''BusinessWeek.com'', November 8, 2006]
*[http://www.ccohs.ca/headlines/text186.html "Titanium Dioxide Classified as Possibly Carcinogenic to Humans", Canadian Centre for Occupational Health and Safety, August, 2006]
*[http://news.nationalgeographic.com/news/2012/05/120529-global-warming-titanium-dioxide-balloons-earth-environment-science/ Sunscreen in the Sky? Reflective Particles May Combat Warming]
*[http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/titanium/mcs-2012-titan.pdf Titanium and titanium dioxide production data (US and World)]


{{Senyawa titanium}}
[[Kategori:Oksida]]
{{Authority control}}


[[Kategori:Oksida]]
{{Link GA|ru}}
[[Kategori:Titanium]]
[[Kategori:Senyawa titanium]]
[[Kategori:Senyawa kimia]]

Revisi terkini sejak 9 Januari 2024 22.26

Titanium dioksida
Titanium(IV) oksida
Sel penyusun titanium dioksida
Nama
Nama IUPAC
Titanium dioksida
Titanium(IV) oksida
Nama lain
Penanda
Model 3D (JSmol)
3DMet {{{3DMet}}}
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
Nomor EC
KEGG
Nomor RTECS {{{value}}}
UNII
  • InChI=1S/2O.Ti YaY
    Key: GWEVSGVZZGPLCZ-UHFFFAOYSA-N YaY
  • InChI=1/2O.Ti/rO2Ti/c1-3-2
    Key: GWEVSGVZZGPLCZ-TYTSCOISAW
  • O=[Ti]=O
Sifat
TiO2
Massa molar 79,866 g/mol
Penampilan Putih padat
Bau Tidak berbau
Densitas 4,23 g/cm3 (rutil)

3,78 g/cm3 (anatase)

Titik lebur 1.843 °C (3.349 °F; 2.116 K)
Titik didih 2.972 °C (5.382 °F; 3.245 K)
Tidak larut air
Celah pita 3,05 eV (rutil)[1]
+5,9·10−6 cm3/mol
Indeks bias (nD) 2,488 (anatase)
2,583 (brookite)
2,609 (rutil)
Termokimia
Entropi molar standar (So) 50 J·mol−1·K−1[2]
Entalpi pembentukan standarfHo) −945 kJ·mol−1[2]
Bahaya
Lembar data keselamatan ICSC 0338
Tidak terdaftar
Titik nyala Tidak mudah terbakar
Batas imbas kesehatan AS (NIOSH):
PEL (yang diperbolehkan)
TWA 15 mg/m3
REL (yang direkomendasikan)
Ca
IDLH (langsung berbahaya)
Ca [5000 mg/m3]
Senyawa terkait
Kation lainnya
Zirkonium dioksida
Hafnium dioksida
Titanium(II) oksida
Titanium(III) oksida
Titanium(III,IV) oksida
Senyawa terkait
Asam titanium
Kecuali dinyatakan lain, data di atas berlaku pada suhu dan tekanan standar (25 °C [77 °F], 100 kPa).
N verifikasi (apa ini YaYN ?)
Referensi

Titanium(IV) Oksida, disebut juga Titanium Dioksida atau titania, adalah oksida titanium yang muncul secara alami dengan rumus kimia TiO2. Umumnya, senyawa ini didapat dari ilmenit, rutil, dan anatase. Titanium dioksida dimanfaatkan secara luas untuk berbagai keperluan seperti cat, pelindung sinar matahari, dan pewarna makanan. Apabila digunakan sebagai pigmen, senyawa ini disebut putih titanium, Pigment White 6 (PW6), atau CI 77891. Adapun sebagai pewarna makanan, senyawa ini memiliki nomor E E171. Pada tahun 2014, senyawa ini diproduksi sebanyak lebih dari 9 juta metrik ton di seluruh belahan dunia.[3][4][5]

Referensi

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ Nowotny, Janusz (2011). Oxide Semiconductors for Solar Energy Conversion: Titanium Dioxide. CRC Press. hlm. 156. ISBN 9781439848395. 
  2. ^ a b Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles, Edisi Ke-6. Houghton Mifflin Company. hlm. A23. ISBN 0-618-94690-X. 
  3. ^ "Titanium" dalam 2014 Minerals Yearbook, US Geological Survey.
  4. ^ "Mineral Commodity Summaries, 2015" (PDF). US Geological Survey. US Geological Survey 2015. 
  5. ^ "Mineral Commodity Summaries, January 2016" (PDF). US Geological Survey. US Geological Survey 2016. 

Pranala luar

[sunting | sunting sumber]