Surat Amarna
Surat-surat Amarna (kadang "korespondensi Amarna" atau "tablet Amarna") adalah arsip surat-menyurat pada loh atau tablet dari tanah liat yang sebagian besarnya menyangkut masalah diplomatik antara pemerintah Mesir dan wakil-wakilnya di Kanaan dan Amurru selama Kerajaan Baru. Surat-surat ini ditemukan di Mesir Hulu di Amarna, nama modern untuk ibu kota Mesir Akhetaten yang didirikan oleh firaun Akhenaten (1350-an – 1330-an SM) selama dinasti kedelapan belas Mesir. Surat-surat Amarna tidak biasa dalam penemuan Mesirologi karena sebagian besarnya ditulis dalam bahasa Akkadia, sistem penulisan yang memakai cara Mesopotamia kuno, bukannya cara Mesir kuno. Tablet yang dikenal saat ini berjumlah 382.[1]
Daftar surat-surat Amarna
[sunting | sunting sumber]Catatan: Banyak penomoran masih bersifat tentatif; ejaan bervariasi. Ini hanya sebagai panduan.
EA# | Penulis surat kepada penerima |
---|---|
EA# 1 | Amenhotep III kepada raja Babilon Kadashman-Enlil |
EA# 2 | raja Babilon Kadashman-Enlil kepada Amenhotep 3 |
EA# 3 | raja Babilon Kadashman-Enlil kepada Amenhotep 3 |
EA# 4 | raja Babilon Kadashman-Enlil kepada Amenhotep 3 |
EA# 5 | Amenhotep 3 kepada raja Babilon KadashmanEnlil |
EA# 6 | raja Babilon Burna-Buriash II kepada Amenhotep 3 |
EA# 7 | raja Babilon Burna-Buriash 2 kepada Amenhotep IV |
EA# 8 | raja Babilon Burna-Buriash 2 kepada Amenhotep 4 |
EA# 9 | raja Babilon Burna-Buriash 2 kepada Amenhotep 4 |
EA# 10 | raja Babilon Burna-Buriash 2 kepada Amenhotep 4 |
EA# 11 | raja Babilon Burna-Buriash 2 kepada Amenhotep 4 |
EA# 12 | putri raja kepada tuannya |
EA# 13 | Babilon |
EA# 14 | Amenhotep 4 kepada raja Babilon Burna-Buriash 2 |
EA# 15 | raja Asyur Ashur-Uballit I kepada Amenhotep 4 |
EA# 16 | raja Asyur Ashur-Uballit 1 kepada Amenhotep 4 |
EA# 17 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 3 |
EA# 18 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 3 |
EA# 19 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 3 |
EA# 20 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 3 |
EA# 21 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 3 |
EA# 22 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 3 |
EA# 23 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 3 |
EA# 24 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 3 |
EA# 25 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 4 |
EA# 26 | raja Mitanni Tushratta kepada widow Tiy |
EA# 27 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 4 |
EA# 28 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 4 |
EA# 29 | raja Mitanni Tushratta kepada Amenhotep 4 |
EA# 30 | raja Mitanni kepada raja-raja Palestina |
EA# 31 | Amenhotep 3 kepada raja Arzawa Tarhundaraba |
EA# 32 | raja Arzawa Tarhundaraba kepada Amenhotep 3(?) |
EA# 33 | raja Alashiya kepada Firaun #1 |
EA# 34 | raja Alashiya kepada Firaun #2 |
EA# 35 | raja Alashiya kepada Firaun #3 |
EA# 36 | raja Alashiya kepada Firaun #4 |
EA# 37 | raja Alashiya kepada Firaun #5 |
EA# 38 | raja Alashiya kepada Firaun #6 |
EA# 39 | raja Alashiya kepada Firaun #7 |
EA# 40 | menteri Alashiya kepada menteri Mesir |
EA# 41 | raja Het Suppiluliuma kepada Huri[a] |
EA# 42 | raja Het kepada Firaun |
EA# 43 | raja Het kepada Firaun |
EA# 44 | pangeran Het Zi[k]ar kepada Firaun |
EA# 45 | Ugarit king [M]istu ... kepada Firaun |
EA# 46 | raja Ugarit ... kepada raja |
EA# 47 | raja Ugarit ... kepada raja |
EA# 48 | ratu Ugarit ..[h]epa kepada permaisuri Firaun |
EA# 49 | raja Ugarit Niqm-Adda II kepada Firaun |
EA# 50 | perempuan kepada nyonyanya B[i]... |
EA#051 | Nuhasse king Addunirari kepada Firaun |
EA#052 | raja Qatna Akizzi kepada Amenhotep 3 #1 |
EA#053 | raja Qatna Akizzi kepada Amenhotep 3 #2 |
EA#054 | raja Qatna Akizzi kepada Amenhotep 3 #3 |
EA#055 | raja Qatna Akizzi kepada Amenhotep 3 #4 |
EA#056 | ... kepada raja |
EA#057 | ... |
EA#058 | |
EA#058 | [Qat]ihutisupa kepada raja(?) |
EA#059 | orang-orang Tunip kepada Firaun |
EA#060 | Amurru king Abdi-Asirta kepada Firaun #1 |
EA#061 | raja Amurru Abdi-Asirta kepada Firaun #2 |
EA#062 | raja Amurru Abdi-Asirta kepada Pahanate |
EA#063 | raja Amurru Abdi-Asirta kepada Firaun #3 |
EA#064 | raja Amurru Abdi-Asirta kepada Firaun #4 |
EA#065 | raja Amurru Abdi-Asirta kepada Firaun #5 |
EA#066 | --- kepada raja |
EA#067 | --- kepada raja |
EA#068 | Gubal king Rib-Addi kepada Firaun #1 |
EA#069 | raja Gubal Rib-Addi kepada Egypt official |
EA#070 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #2 |
EA#071 | raja Gubal Rib-Addi kepada Haia(?) |
EA#072 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #3 |
EA#073 | raja Gubal Rib-Addi kepada Amanappa #1 |
EA#074 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #4 |
EA#075 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #5 |
EA#076 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #6 |
EA#077 | raja Gubal Rib-Addi kepada Amanappa #2 |
EA#078 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #7 |
EA#079 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #8 |
EA#080 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #9 |
EA#081 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #10 |
EA#082 | raja Gubal Rib-Addi kepada Amanappa #3 |
EA#083 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #11 |
EA#084 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #12 |
EA#085 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #13 |
EA#086 | raja Gubal Rib-Addi kepada Amanappa #4 |
EA#087 | raja Gubal Rib-Addi kepada Amanappa #5 |
EA#088 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #14 |
EA#089 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #15 |
EA#090 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #16 |
EA#091 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #17 |
EA#092 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #18 |
EA#093 | raja Gubal Rib-Addi kepada Amanappa #6 |
EA#094 | orang Gubal kepada Firaun |
EA#095 | raja Gubal Rib-Addi kepada kepala suku |
EA#096 | kepala suku kepada Rib-Addi |
EA#097 | Iapah-Addi kepada Sumu-Hadi |
EA#098 | Iapah-Addi kepada Ianhamu |
EA#099 | Firaun kepada Ammia prince(?) |
EA#100 | orang-orang Irqata |
EA#1001 | Tagi kepada Lab-Aya |
EA#101 | Gubla man kepada Egypt official |
EA#102 | raja Gubal Rib-Addi kepada [Ianha]m[u] |
EA#103 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #19 |
EA#104 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #20 |
EA#105 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #21 |
EA#106 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #22 |
EA#107 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #23 |
EA#108 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #24 |
EA#109 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #25 |
EA#110 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #26 |
EA#111 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #27 |
EA#112 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #28 |
EA#113 | raja Gubal Rib-Addi kepada Egypt official |
EA#114 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #29 |
EA#115 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #30 |
EA#116 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #31 |
EA#117 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #32 |
EA#118 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #33 |
EA#119 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #34 |
EA#120 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #35 |
EA#121 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #36 |
EA#122 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #37 |
EA#123 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #38 |
EA#124 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #39 |
EA#125 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #40 |
EA#126 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #41 |
EA#127 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #42 |
EA#128 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #43 |
EA#129 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #44 |
EA#129 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #45 |
EA#130 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #46 |
EA#131 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #47 |
EA#132 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #48 |
EA#133 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #49 |
EA#134 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #50 |
EA#135 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #51 |
EA#136 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #52 |
EA#137 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #53 |
EA#138 | raja Gubal Rib-Addi kepada Firaun #54 |
EA#139 | Ilirabih & Gubla kepada Firaun #1 |
EA#140 | Ilirabih & Gubla kepada Firaun #2 |
EA#141 | raja Beruta Ammunira kepada Firaun #1 |
EA#142 | raja Beruta Ammunira kepada Firaun #2 |
EA#143 | raja Beruta Ammunira kepada Firaun #3 |
EA#144 | raja Sidon Zimriddi kepada Firaun |
EA#145 | [Z]imrid[a] kepada an official |
EA#146 | raja Tirus Abi-Milki kepada Firaun #1 |
EA#147 | raja Tirus AbiMilki kepada Firaun #2 |
EA#148 | raja Tirus AbiMilki kepada Firaun #3 |
EA#149 | raja Tirus AbiMilki kepada Firaun #4 |
EA#150 | raja Tirus AbiMilki kepada Firaun #5 |
EA#151 | raja Tirus AbiMilki kepada Firaun #6 |
EA#152 | raja Tirus AbiMilki kepada Firaun #7 |
EA#153 | raja Tirus AbiMilki kepada Firaun #8 |
EA#154 | raja Tirus AbiMilki kepada Firaun #9 |
EA#155 | raja Tirus AbiMilki kepada Firaun #10 |
EA#156 | raja Amurru Aziri kepada Firaun #1 |
EA#157 | raja Amurru Aziri kepada Firaun #2 |
EA#158 | raja Amurru Aziri kepada pejabat Mesir Dudu #1 |
EA#159 | raja Amurru Aziri kepada Firaun #3 |
EA#160 | raja Amurru Aziri kepada Firaun #4 |
EA#161 | raja Amurru Aziri kepada Firaun #5 |
EA#162 | Firaun kepada Amurra prince |
EA#163 | Firaun kepada ... |
EA#164 | raja Amurru Aziri kepada Dudu #2 |
EA#165 | raja Amurru Aziri kepada Firaun #6 |
EA#166 | raja Amurru Aziri kepada Hai |
EA#167 | raja Amurru Aziri kepada (Hai #2?) |
EA#168 | raja Amurru Aziri kepada Firaun #7 |
EA#169 | Amurru putra Aziri kepada a Egypt official |
EA#170 | Ba-Aluia & Battiilu |
EA#171 | Amurru putra Aziri kepada Firaun |
EA#172 | --- |
EA#173 | ... kepada raja |
EA#174 | Bieri dari Hasabu |
EA#175 | Ildaja dari Hazi kepada raja |
EA#176 | Abdi-Risa |
EA#177 | raja Guddasuna Jamiuta |
EA#178 | Hibija kepada seorang kepala suku |
EA#179 | ... kepada raja |
EA#180 | ... kepada raja |
EA#181 | ... kepada raja |
EA#182 | raja Mittani Shuttarna kepada Firaun #1 |
EA#183 | raja Mittani Shuttarna kepada Firaun #2 |
EA#184 | raja Mittani Shuttarna kepada Firaun #3 |
EA#185 | raja Hazi Majarzana kepada raja |
EA#186 | Majarzana dari Hazi kepada raja #2 |
EA#187 | Satija dari ... kepada raja |
EA#188 | ... kepada raja |
EA#189 | Qadesh mayor Etakkama |
EA#190 | Firaun kepada Qadesh mayor Etakkama(?) |
EA#191 | raja Ruhiza Arzawaija kepada raja |
EA#192 | raja Ruhiza Arzawaija kepada raja #2 |
EA#193 | Dijate kepada raja |
EA#194 | wali kota Damaskus Biryawaza kepada raja #1 |
EA#195 | wali kota Damaskus Biryawaza kepada raja #2 |
EA#196 | wali kota Damaskus Biryawaza kepada raja #3 |
EA#197 | wali kota Damaskus Biryawaza kepada raja #4 |
EA#198 | Ara[ha]ttu dari Kumidi kepada raja |
EA#199 | ... raja |
EA#200 | hamba kepada raja |
EA#2001 | Sealants |
EA#2002 | Sealants |
EA#201 | Artemanja dari Ziribasani kepada raja |
EA#202 | Amajase kepada raja |
EA#203 | Abdi-Milki dari Sashimi |
EA#204 | pangeran Qanu kepada raja |
EA#205 | pangeran Gubbu kepada raja |
EA#206 | pangeran Naziba kepada raja |
EA#207 | Ipteh ... kepada raja |
EA#208 | ... kepada pejabat Mesir atau raja |
EA#209 | Zisamimi kepada raja |
EA#210 | Zisami[mi] kepada Amenhotep IV |
EA#2100 | raja Karkemish kepada raja Ugarit Asukwari |
EA#211 | Zitrijara kepada raja #1 |
EA#2110 | Ewiri-Shar kepada Plsy |
EA#212 | Zitrijara kepada raja #2 |
EA#213 | Zitrijara kepada raja #3 |
EA#214 | ... kepada raja |
EA#215 | Baiawa kepada raja #1 |
EA#216 | Baiawa kepada raja #2 |
EA#217 | A[h]... kepada raja |
EA#218 | ... kepada raja |
EA#219 | ... kepada raja |
EA#220 | Nukurtuwa dari (?) [Z]unu kepada raja |
EA#221 | Wiktazu kepada raja #1 |
EA#222 | Firaun kepada Intaruda |
EA#222 | Wik[tazu] kepada raja #2 |
EA#223 | En[g]u[t]a kepada raja |
EA#224 | Sum-Add[a] kepada raja |
EA#225 | Sum-Adda dari Samhuna kepada raja |
EA#226 | Sipturi_ kepada raja |
EA#227 | raja Hazor |
EA#228 | raja Hazor Abdi-Tirsi |
EA#229 | Abdi-na-... kepada raja |
EA#230 | Iama kepada raja |
EA#231 | ... kepada raja |
EA#232 | raja Akko Zurata kepada Firaun |
EA#233 | raja Akko Zatatna kepada Firaun #1 |
EA#234 | raja Akko Zatatna kepada Firaun #2 |
EA#235 | Zitatna/(Zatatna) kepada raja |
EA#236 | ... kepada raja |
EA#237 | Bajadi kepada raja |
EA#238 | Bajadi |
EA#239 | Baduzana |
EA#240 | ... kepada raja |
EA#241 | Rusmania kepada raja |
EA#242 | Megiddo king Biridija kepada Firaun #1 |
EA#243 | raja Megiddo Biridija kepada Firaun #2 |
EA#244 | raja Megiddo Biridija kepada Firaun #3 |
EA#245 | raja Megiddo Biridija kepada Firaun #4 |
EA#246 | raja Megiddo Biridija kepada Firaun #5 |
EA#247 | raja Megiddo Biridija or Jasdata |
EA#248 | Ja[sd]ata kepada raja |
EA#248 | raja Megiddo Biridija kepada Firaun |
EA#249 | |
EA#249 | Addu-Ur-sag kepada raja |
EA#250 | Addu-Ur-sag kepada raja |
EA#2500 | Shechem |
EA#251 | ... kepada pejabat Mesir |
EA#252 | Labaya kepada raja |
EA#253 | Labaya kepada raja |
EA#254 | Labaya kepada raja |
EA#255 | Mut-Balu atau Mut-Bahlum kepada raja |
EA#256 | Mut-Balu kepada Ianhamu |
EA#257 | Balu-Mihir kepada raja #1 |
EA#258 | Balu-Mihir kepada raja #2 |
EA#259 | Balu-Mihir kepada raja #3 |
EA#260 | Balu-Mihir kepada raja #4 |
EA#261 | Dasru kepada raja #1 |
EA#262 | Dasru kepada raja #2 |
EA#263 | ... kepada tuan |
EA#264 | pemimpin Gezer Tagi kepada Firaun #1 |
EA#265 | pemimpin Gezer Tagi kepada Firaun #2 |
EA#266 | pemimpin Gezer Tagi kepada Firaun #3 |
EA#267 | wali kota Gezer Milkili kepada Firaun #1 |
EA#268 | wali kota Gezer Milkili kepada Firaun #2 |
EA#269 | wali kota Gezer Milkili kepada Firaun #3 |
EA#270 | wali kota Gezer Milkili kepada Firaun #4 |
EA#271 | wali kota Gezer Milkili kepada Firaun #5 |
EA#272 | Sum. .. kepada raja |
EA#273 | Ba-Lat-Nese kepada raja |
EA#274 | Ba-Lat-Nese kepada raja #2 |
EA#275 | Iahazibada kepada raja #1 |
EA#276 | Iahazibada kepada raja #2 |
EA#277 | Raja Qiltu, Suwardata, kepada Firaun #1 |
EA#278 | raja Qiltu Suwardata kepada Firaun #2 |
EA#279 | raja Qiltu Suwardata kepada Firaun #3 |
EA#280 | raja Qiltu Suwardata kepada Firaun #3 |
EA#281 | raja Qiltu Suwardata kepada Firaun #4 |
EA#282 | raja Qiltu Suwardata kepada Firaun #5 |
EA#283 | raja Qiltu Suwardata kepada Firaun #6 |
EA#284 | raja Qiltu Suwardata kepada Firaun #7 |
EA#285 | Raja Yerusalem, Abdi-Hiba, kepada Firaun |
EA#286 | raja Yerusalem Abdi-Hiba kepada Firaun |
EA#287 | raja Yerusalem Abdi-Hiba kepada Firaun |
EA#288 | raja Yerusalem Abdi-Hiba kepada Firaun |
EA#289 | raja Yerusalem Abdi-Hiba kepada Firaun |
EA#290 | raja Yerusalem Abdi-Hiba kepada Firaun |
EA#290 | raja Qiltu Suwardata kepada raja |
EA#291 | ... kepada ... |
EA#292 | wali kota Gezer Addudani kepada Firaun #1 |
EA#293 | wali kota Gezer Addudani kepada Firaun #2 |
EA#294 | wali kota Gezer Addudani kepada Firaun #3 |
EA#295 | |
EA#295 | wali kota Gezer Addudani kepada Firaun #4 |
EA#296 | raja Gaza Iahtiri |
EA#297 | wali kota Gezer Iapah[i] kepada Firaun #1 |
EA#298 | wali kota Gezer Iapahi kepada Firaun #2 |
EA#299 | wali kota Gezer Iapahi kepada Firaun #3 |
EA#300 | wali kota Gezer Iapahi kepada Firaun #4 |
EA#301 | Subandu kepada raja #1 |
EA#302 | Subandu kepada raja #2 |
EA#303 | Subandu kepada raja #3 |
EA#304 | Subandu kepada raja #4 |
EA#305 | Subandu kepada raja #5 |
EA#306 | Subandu kepada raja #6 |
EA#307 | ... kepada raja |
EA#308 | ... kepada raja |
EA#309 | ... kepada raja |
EA#310 | ... kepada raja |
EA#311 | ... kepada raja |
EA#312 | ... kepada raja |
EA#313 | ... kepada raja |
EA#314 | raja Jursa Pu-Ba-Lu kepada Firaun #1 |
EA#315 | raja Jursa PuBaLu kepada Firaun #2 |
EA#316 | raja Jursa PuBaLu kepada Firaun |
EA#317 | Dagantakala kepada raja #1 |
EA#318 | Dagantakala kepada raja #2 |
EA#319 | raja A[h]tirumna king Zurasar kepada raja |
EA#320 | raja Asqalon (Askelon) Widia kepada Firaun #1 |
EA#321 | raja Askelon Widia kepada Firaun #2 |
EA#322 | raja Askelon Widia kepada Firaun #3 |
EA#323 | raja Askelon Widia kepada Firaun #4 |
EA#324 | raja Askelon Widia kepada Firaun #5 |
EA#325 | raja Askelon Widia kepada Firaun #6 |
EA#326 | raja Askelon Widia kepada Firaun #7 |
EA#327 | ... raja |
EA#328 | wali kota Lakis Iabniilu kepada Firaun |
EA#329 | raja Lakis Zimridi kepada Firaun |
EA#330 | wali kota Lakis Sipti-Ba-Lu kepada Firaun #1 |
EA#331 | wali kota Lakis SiptiBaLu kepada Firaun #2 |
EA#332 | wali kota Lakis SiptiBaLu kepada Firaun #3 |
EA#333 | Ebi kepada seorang pangeran |
EA#334 | ---dih dari Zuhra [-?] kepada raja |
EA#335 | --- [of Z]uhr[u] kepada raja |
EA#336 | Hiziri kepada raja #1 |
EA#337 | Hiziri kepada raja #2 |
EA#338 | Zi. .. kepada raja |
EA#339 | ... kepada raja |
EA#340 | ... |
EA#341 | ... |
EA#342 | ... |
EA#356 | mitos Adapa dan Angin selatan |
EA#357 | mitos Ereskigal dan Nergal |
EA#358 | fragmen-fragmen mitos |
EA#359 | mitos besar dari pertempuran raja |
EA#360 | ... |
EA#361 | ... |
EA#364 | Aiab kepada raja |
EA#365 | raja Megiddo Biridiya kepada Firaun |
EA#367 | Firaun kepada Endaruta dari Akshapa |
EA#xxx | Amenhotep III kepada Milkili |
H#3100 | Tell el-Hesi |
P#3200 | pangeran Pella Mut-Balu kepada Yanhamu |
P#3210 | Lion Woman kepada raja |
T#3002 | Amenhotep kepada raja Taanakh Rewassa |
T#3005 | Amenhotep kepada raja Taanakh Rewassa |
T#3006 | Amenhotep kepada raja Taanakh Rewassa |
U#4001 | raja Ugarit Niqmaddu |
Kronologi
[sunting | sunting sumber]William L. Moran meringkas keadaan kronologi surat-surat ini sebagai berikut:
Meskipun diteliti dalam waktu lama, kronologi surat-surat Amarna, baik relatif maupun absolut, menunjukkan banyak masalah, beberapa sangat mencengangkan rumitnya, dan belum ditemukan pemecahan pastinya. Konsensus diperoleh hanya tentang apa yang nyata, beberapa fakta yang jelas terjadi, dan ini hanya berupa kerangka dari banyak rekonstruksi peristiwa yang digambarkan dalam surat-surat Amarna yang mungkin terjadi atau dapat dipertahankan. ... Arsip Amarna, sekarang umumnya diterima, berjangka sekitar 30 tahun, mungkin hanya 15 atau kurang.[2]
Dari bukti internal, tanggal yang paling tua dari surat-surat ini adalah dari dekade terakhir pemerintahan Amenhotep III, yang memerintah dari tahun 1388 sampai 1351 SM (atau 1391 sampai 1353 SM; kronologi konvensional), mungkin di awal tahun pemerintahan ke-30 raja ini; tahun terakhir adalah ketika kota Amarna ditinggalkan, umumnya diyakini terjadi pada tahun ke-2 pemerintahan Tutankhamun pada abad yang sama tahun 1332 SM. Moran mencatat bahwa sejumlah pakar percaya satu tablet, EA 16, ditujukan kepada penerus Tutankhamun yang bernama Ay.[3] Namun, spekulasi ini dianggap tidak mungkin karena arsip Amarna ditutup pada tahun ke-2 raja Tutankhamun, ketika ia memindahkan ibu kota dari Amarna ke Thebes.
Identifikasi dalam Kronologi Baru
[sunting | sunting sumber]Dalam Kronologi Baru yang berkaitan dengan sejarah kuno Timur Tengah, David Rohl membuat sejumlah identifikasi berdasarkan Surat-surat Amarna dengan sejumlah nama tokoh sejarah, termasuk yang dicatat dalam Alkitab Ibrani dan Perjanjian Lama di Alkitab Kristen:
- Akhis atau Achish, raja Gat di 1 Samuel 21, 1 Samuel 27, 1 Samuel 28, 1 Samuel 29 dalam Alkitab Ibrani, dengan Šuwardata, raja Gat dalam surat Amarna. Akhis diyakini adalah kependekan dari nama Hurria Akishimige, "diberikan oleh Dewa Matahari." Shuwardata adalah nama bahasa Indo-Eropa yang berarti "diberikan oleh Dewa Matahari".
- Aziru dalam surat Amarna dengan Hadadezer, raja Siria dalam Kitab 2 Samuel.
- Labaya, pemimpin dalam surat Amarna, dengan raja Saul.
- Daud dengan Dadua dalam surat Amarna EA256.
- Mutbaal, penulis surat, dengan Isybaal (atau Isyboset). Kedua nama ini artinya tepat sama: "Pengikut Baal". Setelah kematian ayahnya (Labaya/Saul), Mutbaal/Isybaal memindahkan ibu kota kerajaannya ke bagian timur sungai Yordan.
- "Putra-putra Labaya," dalam surat Amarna (EA 250), dengan Mutbaal/Isybaal dan Dadua/Daud, yang adalah menantu Labaya/Saul.
- Benemina, juga disebutkan dalam EA256, dengan Baanah, kepala suku Israel dalam 2 Samuel 4, yang kemudian mengkhianati dan membunuh Isyboset.
- Yishuya, juga disebutkan dalam EA256, dengan Isai (Ishai dalam bahasa Ibrani, ayah Daud).
- Ayab, nama seorang bawahan dalam EA 256, dengan Yoab (Ibrani: "Yo'ab").
- Lupakku ("orang Pakku"), panglima tentara Aram dalam surat Amarna, dengan Shobakh ("Dia dari Pakku"), panglima tentara Aram di Alkitab.
Lihat pula
[sunting | sunting sumber]- Abdi-Heba
- Labaya
- Ashur-uballit I
- Mutbaal
- Suwardata
- Lihat kota "Lakiša", Lakhis, untuk "penemuan" di satu tablet, EA 333.
- Amarna letters–localities and their rulers
- Daftar artefak terkait Alkitab
- Prasasti Mari
- David Rohl
- Kronologi Baru (Rohl)
Referensi
[sunting | sunting sumber]- ^ Templat:TheAmarnaLettersRef
- ^ Moran, p.xxxiv
- ^ Moran, p.xxxv, n.123
Riset dan analisis
[sunting | sunting sumber]- Goren, Y., Finkelstein, I. & Na'aman, N., Inscribed in Clay - Provenance Study of the Amarna Tablets and Other Ancient Near Eastern Texts, Tel Aviv: Sonia and Marco Nadler Institute of Archaeology, Tel Aviv University, 2004. ISBN 965-266-020-5
Pranala luar
[sunting | sunting sumber]- High-resolution images Diarsipkan 2014-01-04 di Wayback Machine., from the Vorderasiatisches Museum Berlin.
- Mineralogical and Chemical Study of the Amarna Tablets - Provenance Study of the Amarna Tablets – University of Tel Aviv web page
- All 6 views on 1--Sample letter(Mesopotamian)
- Herbermann, Charles, ed. (1913). "The Tell el-Amarna Tablets". Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company.
- Electronic version of the Amarna tablets
- Terjemahan bahasa Inggris sejumlah surat antara lain EA#285-EA#290 Surat-surat dari Abdi-Hiba, raja Yerusalem.