Manila: Perbedaan antara revisi

Dari Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas
Konten dihapus Konten ditambahkan
AviVand (bicara | kontrib)
Tidak ada ringkasan suntingan
Tag: halaman dengan galat kutipan kemungkinan menambah konten tanpa referensi atau referensi keliru Suntingan perangkat seluler Suntingan peramban seluler
k Suntingan AviVand (bicara) dibatalkan ke versi terakhir oleh FireDragonValo
Tag: Pengembalian
Baris 1: Baris 1:
{{disambiginfo}}
{{disambiginfo}}
{{Infobox settlement
{{Infobox settlement
|official_name = Kota Manila<br />City of ManilaSampe Bawahh
|official_name = Kota Manila<br />City of Manila
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawah h
Sampe Bawah h
Sampe Bawah h
Sampe Bawah h
Sampe Bawa h h
Sampe Bawa h h
Sampe Bawa h h
Sampe Bawa h h
Sampe Baw a h h
Sampe Baw a h h
Sampe Baw a h h
Sampe Baw a h h
Sampe Ba w a h h
Sampe Ba w a h h
Sampe Ba w a h h
Sampe Ba w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Sampe B a w a h h
Samp e B a w a h h
Samp e B a w a h h
Samp e B a w a h h
Samp e B a w a h h
Sam p e B a w a h h
Sam p e B a w a h h
Sam p e B a w a h h
Sam p e B a w a h h
Sa m p e B a w a h h
Sa m p e B a w a h h
Sa m p e B a w a h h
Sa m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a h h
S a m p e B a w a hh
S a m p e B a w a hh
S a m p e B a w a hh
S a m p e B a w a hh
S a m p e B a w ahh
S a m p e B a w ahh
S a m p e B a w ahh
S a m p e B a w ahh
S a m p e B a wahh
S a m p e B a wahh
S a m p e B a wahh
S a m p e B a wahh
S a m p e B awahh
S a m p e B awahh
S a m p e B awahh
S a m p e B awahh
S a m p e Bawahh
S a m p e Bawahh
S a m p e Bawahh
S a m p e Bawahh
S a m p e Bawahh
S a m p e Bawahh
S a m p e Bawahh
S a m p e Bawahh
S a m p e Bawahh
S a m p eBawahh
S a m p eBawahh
S a m p eBawahh
S a m p eBawahh
S a m peBawahh
S a m peBawahh
S a m peBawahh
S a m peBawahh
S a mpeBawahh
S a mpeBawahh
S a mpeBawahh
S a mpeBawahh
S ampeBawahh
S ampeBawahh
S ampeBawahh
S ampeBawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
S ampe Bawahh
S ampe Bawahh
S ampe Bawahh
S ampe Bawahh
S ampe Bawahh
S a mpe Bawahh
S a mpe Bawahh
S a mpe Bawahh
S a mpe Bawahh
Sa mpe Bawahh
Sa m pe Bawahh
Sa m pe Bawahh
Sa m pe Bawahh
Sa m pe Bawahh
Sam pe Bawahh
Sam p e Bawahh
Sam p e Bawahh
Sam p e Bawahh
Sam p e Bawahh
Samp e Bawahh
Samp e Bawahh
Samp e Bawahh
Samp e Bawahh
Samp e Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe B awahh
Sampe B awahh
Sampe B awahh
Sampe B awahh
Sampe B awahh
Sampe B a wahh
Sampe B a wahh
Sampe B a wahh
Sampe B a wahh
Sampe Ba wahh
Sampe Ba w ahh
Sampe Ba w ahh
Sampe Ba w ahh
Sampe Ba w ahh
Sampe Baw ahh
Sampe Baw a hh
Sampe Baw a hh
Sampe Baw a hh
Sampe Baw a hh
Sampe Bawa hh
Sampe Bawa h h
Sampe Bawa h h
Sampe Bawa h h
Sampe Bawa h h
Sampe Bawah h
Sampe Bawah h
Sampe Bawah h
Sampe Bawah h
Sampe Bawah h
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
hSampe Bawah
hhSampe Bawa
ahhSampe Baw
wahhSampe Ba
awahhSampe B
BawahhSampe
BawahhSampe
e BawahhSamp
pe BawahhSam
mpe BawahhSa
ampe BawahhS
Sampe Bawahh
hSampe Bawah
hhSampe Bawa
ahhSampe Baw
wahhSampe Ba
awahhSampe B
BawahhSampe
BawahhSampe
e BawahhSamp
pe BawahhSam
mpe BawahhSa
ampe BawahhS
Sampe Bawahh
hSampe Bawah
hhSampe Bawa
ahhSampe Baw
wahhSampe Ba
awahhSampe B
BawahhSampe
BawahhSampe
e BawahhSamp
pe BawahhSam
mpe BawahhSa
ampe BawahhS
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
SampeBawahh
SampBawahh
SamBawahh
SaBawahh
SBawahh
Bawahh
Bawahh
Bawahhe
Bawahhpe
Bawahhmpe
Bawahhampe
BawahhSampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
BawahhSampe
BawahSampe
BawaSampe
BawSampe
BaSampe
BSampe
Sampe
Sampe h
Sampe hh
Sampe ahh
Sampe wahh
Sampe awahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
SampeBawahh
SampBawahh
SamBawahh
SaBawahh
SBawahh
Bawahh
Bawahh
Bawahhe
Bawahhpe
Bawahhmpe
Bawahhampe
BawahhSampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
Bawahh Sampe
BawahhSampe
BawahSampe
BawaSampe
BawSampe
BaSampe
BSampe
Sampe
Sampe h
Sampe hh
Sampe ahh
Sampe wahh
Sampe awahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
SampeBawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
Sampe Bawahh
|other_name = Manila
|other_name = Manila
|native_name = ''Lungsod ng Maynila''
|native_name = ''Lungsod ng Maynila''

Revisi per 4 September 2022 05.44

Kota Manila
City of Manila
Lungsod ng Maynila
Manila
Bendera Kota Manila City of Manila
Lambang resmi Kota Manila City of Manila
Julukan: 
Pearl of the Orient[1][2]
Queen of the Orient
The City of Our Affections
City by the Bay
Distinguished and Ever Loyal City
Motto: 
Linisin at Ikarangal ang Maynila
Peta Metro Manila menunjukkan lokasi Kota Manila
Peta Metro Manila menunjukkan lokasi Kota Manila
Negara Filipina
RegionDaerah Ibukota Nasional
Distrikke-1 s/d 6 di Manila
Zona Kota100
Barangays (Kelurahan)897
SettledJune 10, 1574
Pemerintahan
 • JenisMayor–council
 • Wali kotaFrancisco M. Domagoso
 • Wakil Wali kotaHoney Lacuna
 • Perwakilan
Perwakilan kota
 • City Council
Luas
 • Kota38,55 km2 (1,488 sq mi)
 • Luas metropolitan
638,55 km2 (24,655 sq mi)
Ketinggian
16,0 m (520 ft)
Populasi
 (2007)[3][4]
 • Kota2.360.714
 • Kepadatan73.079/km2 (189,270/sq mi)
 • Perkotaan
40.795.000
 • Kepadatan perkotaan54.100/km2 (140,000/sq mi)
 • Metropolitan
31.553.427
 • Kepadatan metropolitan38.093/km2 (98,660/sq mi)
DemonimManilans
Zona waktuUTC+8 (PST)
ZIP code
0900 to 1096
Kode area telepon2
Situs webhttp://www.manila.gov.ph/

Manila (Maynila dalam bahasa Filipino) adalah ibu kota dari Filipina. Kota ini terletak di tepi timur Teluk Manila di pulau terbesar dan terutara Filipina, Luzon. Meskipun ada beberapa tempat kemiskinan, kota ini merupakan salah satu kota kosmopolitan dunia dan daerah metropolitannya merupakan pusat ekonomi, budaya, pendidikan dan industri negara ini. Manila sering disebut Mutiara Orient.

Manila adalah daerah metropolitan dengan penduduk lebih dari 100 juta jiwa. Metropolis ini disebut Metro Manila, tetapi sering hanya disebut Manila oleh orang asing dan selain penduduk sana, terdiri dari 17 kota dan munisipal. Artikel ini membahas kotanya; lihat Metro Manila untuk artikel tentang daerah metropolisnya.

Kota ini merupakan kota terpadat kedua di Filipina setelah kota Quezon, bekas ibu kota Filipina.

Manila dan daerah sekitarnya dijadikan satu kesatuan sebagai Metro Manila untuk mempermudah pengaturan daerah pertumbuhan super cepat ini. Sekarang ini, kota dan metropolisnya berjaya sebagai pusat budaya dan ekonomi. Tetapi kota ini juga mempunyai masalah over-populasi, kemacetan, polusi.

Sejarah

Masa Pra-Spanyol

Manila berawal dari sebuah pemukiman muslim di mulut Sungai Pasig sepanjang pesisir Teluk Manila. asal nama "manila" itu sendiri adalah dari kata fii amanillah yang secara harafiah berarti "dalam lindungan allah.

Pada pertengahan abad ke-16, area sekitar Manila diperintah oleh tiga raja yaitu: Raja Sulayman dan Raja Matanda di komunitas selatan Sungai Pasig dan Raja Lakandula di utara. Mereka juga mengadakan hubungan dengan Kesultanan Brunei, Sulu, dan Ternate di Cavite.

Kedatangan Spanyol

Pada 1570, sebuah ekspedisi Spanyol di bawah Miguel López de Legazpi membentuk pendudukan Manila. Bawahannya, Martín de Goiti, pergi dari Cebu dan sesampainya di Manila, ia diterima oleh orang-orang Tagalog muslim. Walau begitu, Goiti tetap menyerang Manila dengan pasukan sebesar 300 orang. Legaz datang setahun kemudian dan membuat perdamaian dengan para rajah.

Ia membuat sebuah dewan kota dengan anggota 15 orang. Intramuros yang dikelilingi tembok dibangun untuk melindungi para penjajah Spanyol. Pada 10 Juni 1574, Raja Phillip II dari Spanyol memberi gelar Insigne y Siempre Leal Ciudad ("Distinguished and Ever Loyal City") pada Manila. Manila menjadi ibu kota Filipina pada 1595 dan menjadi pusat perdagangan perak trans-Pasifik.

Iklim

Dalam sistem Klasifikasi iklim Köppen, Manila memiliki iklim tropis basah dan kering (Aw) yang berbatasan dengan iklim muson tropis (Am). Seperti wilayah lainnya di Filipina, Manila sepenuhnya berada di daerah tropis. Keberadaannya dengan garis khatulistiwa menggambarkan jarak temperatur yang kecil, kecil kemungkinan berada di bawah 20 °C dan lebih tinggi dari 38 °C. Akan tetapi, tingkat kelembapan biasanya lebih tinggi yang menyebabkan iklim yang lebih hangat.

Data iklim Manila, Filipina
Bulan Jan Feb Mar Apr Mei Jun Jul Agt Sep Okt Nov Des Tahun
Rekor tertinggi °C (°F) 36.5
(97.7)
35.6
(96.1)
36.8
(98.2)
38
(100)
38.6
(101.5)
37.6
(99.7)
36.5
(97.7)
35.6
(96.1)
35.3
(95.5)
35.8
(96.4)
35.6
(96.1)
34.6
(94.3)
38.6
(101.5)
Rata-rata tertinggi °C (°F) 29.6
(85.3)
30.6
(87.1)
32.1
(89.8)
33.5
(92.3)
33.2
(91.8)
32.2
(90)
31.2
(88.2)
30.8
(87.4)
31
(88)
31.1
(88)
30.9
(87.6)
29.8
(85.6)
31.33
(88.43)
Rata-rata harian °C (°F) 26.7
(80.1)
27.4
(81.3)
28.7
(83.7)
30.1
(86.2)
30
(86)
29.3
(84.7)
28.5
(83.3)
28.3
(82.9)
28.4
(83.1)
28.4
(83.1)
28
(82)
27
(81)
28.4
(83.12)
Rata-rata terendah °C (°F) 23.8
(74.8)
24.2
(75.6)
25.3
(77.5)
26.6
(79.9)
26.9
(80.4)
26.4
(79.5)
25.9
(78.6)
25.8
(78.4)
25.7
(78.3)
25.7
(78.3)
25.1
(77.2)
24.2
(75.6)
25.47
(77.84)
Rekor terendah °C (°F) 14.5
(58.1)
15.6
(60.1)
16.2
(61.2)
17.2
(63)
20
(68)
20.1
(68.2)
19.4
(66.9)
18
(64)
20.2
(68.4)
19.5
(67.1)
16.8
(62.2)
15.7
(60.3)
14.5
(58.1)
Presipitasi mm (inci) 17.3
(0.681)
14.2
(0.559)
15.8
(0.622)
23.7
(0.933)
147.2
(5.795)
253.5
(9.98)
420.5
(16.555)
432.4
(17.024)
355.1
(13.98)
234.8
(9.244)
121.7
(4.791)
67.4
(2.654)
2.103,6
(82,818)
Rata-rata hari hujan 4 3 3 4 10 17 21 21 20 17 12 7 139
% kelembapan 72 69 67 66 71 76 79 81 80 78 75 74 74
Rata-rata sinar matahari bulanan 177 198 226 258 223 162 133 133 132 158 153 152 2.105
Sumber #1: PAGASA[5][6]
Sumber #2: Danish Meteorological Institute[7]

Ekonomi

Dengan pelabuhan yang nyaman, Manila adalah pelabuhan utama negara dan salah satu pelabuhan tersibuk di dunia. Industri meliputi produksi bahan kimia, tekstil dan pakaian, elektronik, makanan dan minuman, produk tembakau, kayu lapis, kopra, minyak kelapa, dll. Industri makanan adalah salah satu sektor manufaktur yang paling stabil. Pusat Industri Percetakan Filipina.

Kota ini menarik lebih dari 1 juta wisatawan per tahun. Aula perjudian di Manila sangat populer, ada sekitar 20 di antaranya. Mereka kebanyakan terkonsentrasi di kawasan Bandara Paranake di Teluk Manila. Kebanyakan dari mereka dimiliki oleh PAGCOR[8] dan beroperasi di bawah merek Casino Filipina. Rumah judi swasta beroperasi di bawah lisensi regulator yang sama.

Referensi

  1. ^ "America has come a long way since December 7, 1941". Sarasota Herald-Tribune. Diakses tanggal 2010-06-18. 
  2. ^ "'PEARL OF ORIENT' STRIPPED OF FOOD; Manila, Before Pearl Harbor, Had Been Prosperous--Its Harbor One of Best Focus for Two Attacks Osmena Succeeded Quezon". New York Times. 1945-02-05. Diakses tanggal 18-06-10. Manila, modernized and elevated to the status of a metropolis by American engineering skill, was before Pearl Harbor a city of 623,000 population, contained in an area of fourteen square miles. 
  3. ^ Kesalahan pengutipan: Tag <ref> tidak sah; tidak ditemukan teks untuk ref bernama popgrowth
  4. ^ Kesalahan pengutipan: Tag <ref> tidak sah; tidak ditemukan teks untuk ref bernama demographia
  5. ^ "Port Area Manila Climatological Normal Values". Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration. Diarsipkan dari versi asli tanggal 19 September 2018. Diakses tanggal 17 Desember 2019. 
  6. ^ "Port Area Manila Climatological Extremes". Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration. Diarsipkan dari versi asli tanggal 19 September 2018. Diakses tanggal 17 Desember 2019. 
  7. ^ Cappelen, John; Jensen, Jens. "Filippinerne – Manila, Luzon" (PDF). Climate Data for Selected Stations (1931–1960) (dalam bahasa Dansk). Danish Meteorological Institute. Diarsipkan dari versi asli (PDF) tanggal April 27, 2013. Diakses tanggal December 17, 2019. 
  8. ^ "Responsible Gaming Philippines | Where to Get Help for Gambling Addiction". onlinecasinohex.ph (dalam bahasa Inggris). Diakses tanggal 2022-01-18. 

Pranala luar

Didahului oleh:
Quezon City
Ibu kota Filipina
1976–present
Diteruskan oleh:
Incumbent
Didahului oleh:
Malolos City
Ibu kota Filipina
1901–1948
Diteruskan oleh:
Quezon City